Darowizna pieniędzy od rodziców na konto żony
Czy darowizna pomiędzy członkami najbliższej rodziny (rodzice – syn) może korzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, w przypadku gdy darowizna środków pieniężnych wpłynęła na konto małżonki osoby obdarowanej? Z tego rachunku obdarowany i jego żona korzystają wspólnie prowadząc swoje gospodarstwo domowe. Nie mają żadnej rozdzielności majątkowej.
Podatnik zawarł ze swoimi rodzicami umowę darowizny, na mocy której rodzice przekazują mu (czyli synowi) kwotę 150 000 zł. W zapisach ww. umowy ustalono, iż matka podatnika przeleje ww. środki w transzach (przelano środki w 6 transzach) ze swojego wspólnego konta, które posiada wraz z ojcem podatnika, na rachunek bankowy małżonki podatnika. Podatnik stosowną deklarację SD-Z2 złoży w określonym przepisami prawa terminie, tj. do 6 miesięcy od dnia jej otrzymania, licząc od otrzymania pierwszej transzy.
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.
Na podstawie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy – do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Stosownie do art. 4a ust. 1 ww. ustawy – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1, zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2, w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).
Z kolei, z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1, wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
- nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:
- otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
- złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);
- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Przenosząc powołane powyżej przepisy na grunt analizowanej sprawy należy stwierdzić, że otrzymana darowizna środków pieniężnych (na podstawie umowy darowizny) podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Spełnione są bowiem warunki do zwolnienia. Obdarowany otrzymał darowiznę od najbliższych członków rodziny – matki i ojca, czyli osób wymienionych w art. 4a ust. 1 ustawy podatku od spadków i darowizn, w ustawowym terminie zamierza zgłosić właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego otrzymanie darowizny. W tym miejscu wyjaśnić należy, że zgłoszenie SD-Z2 powinno być złożone od każdej z przekazanych transz oddzielnie. Ponadto przekazanie środków zostało udokumentowane w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest bowiem spełniony również w przypadku przekazania środków pieniężnych na rachunek indywidualny małżonka osoby obdarowanej, jeżeli pomiędzy małżonkami występuje wspólność majątkowa.
Interpretacja indywidualna z 29 kwietnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4015.108.2020.1.PB – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej – pełna treść interpretacji
Redakcja podatki.biz
Informację przekazał kol. Albin Piątkowski