Dzieci nie zapłacą za długi czynszowe rodziców ?
22.09.2021
Obecnie, za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie, przy czym ich odpowiedzialność ogranicza się do wysokości czynszu i innych opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania. Zaproponowane nowe rozwiązanie koresponduje z obowiązującym przepisem art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w myśl którego z solidarnej odpowiedzialności są zwolnieni pełnoletni zstępni pozostający na utrzymaniu osoby, której to prawo przysługuje. Zasadne jest zatem ujednolicenie sytuacji prawnej wszystkich pełnoletnich osób mieszkających i pozostających jeszcze na utrzymaniu swoich wstępnych – wyjaśniło Ministerstwie Sprawiedliwości w odpowiedzi na interpelację poselską.
Interpelacja nr 25654 do ministra sprawiedliwości w sprawie długów czynszowych
Szanowny Panie Ministrze,
w ostatnim czasie w Sejmie procedowano rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Wezwanie do próby ugodowej i mediacja pozasądowa mają już nie przerywać biegu terminu przedawnienia. Pomimo, że kilka lat temu skrócono istotnie okresy przedawnienia, to nadal niektórzy wierzyciele, firmy windykacyjne przedłużają ten okres kolejnymi wezwaniami do ugody, powodując bieg przedawnienia na nowo. Istotna zmiana dotyczy zwolnienia z odpowiedzialności za długi czynszowe pełnoletnich dzieci na utrzymaniu najemcy, np. studiujących, które obecnie po ukończeniu 18 lat, choć nie mają żadnych dochodów, odpowiadają na równi z rodzicami za takie długi. Teraz ta zasada ma być zlikwidowana.
W związku z powyższym proszę o udzielnie odpowiedzi na następujące pytania:
Czy przeprowadzono analizy dotyczące próby ugodowej i mediacji pozasądowej?
Czy ministerstwo pomoże osobom, które spłacają dziś czynszowe długi rodziców i rozważy wprowadzenie odpowiednich regulacji w tym zakresie?
Czy aby skorzystać z tego zapisu osoba, która wkroczy w pełnoletniość zostanie niezwłocznie powiadomiona o fakcie istnienia długu, czy w okresie o którym mowa w zmienianym artykule Kodeksu cywilnego nadal może nie mieć świadomości, że ewentualny dług jest i rośnie?
Posłanka Agnieszka Hanajczyk
26 lipca 2021 r.
Odpowiedź na interpelację nr 25654 w sprawie długów czynszowych
W odpowiedzi na interpelację nr 25654 Pani Poseł Agnieszki Hanajczyk dotycząca rządowego projektu
ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny i ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (druk sejmowy 1344) w zakresie projektowanego zwolnienia z odpowiedzialności za długi czynszowe pełnoletnich dzieci na utrzymaniu najemcy, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego przewiduje wprowadzenie regulacji ograniczającej wpływ złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej lub wszczęcie postępowania mediacyjnego na bieg terminu przedawnienia.
Termin ten miałby być zawieszany na czas trwania kolejnych postępowań pojednawczych bądź mediacyjnych, a nie jak dotychczas – przerywany, co powoduje konieczność liczenia go od początku.
Proponowana zmiana ma na celu wyeliminowanie stosowanej przez wierzycieli praktyki składania wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jedynie w celu przerwania biegu przedawnienia. Ma również wpłynąć ma zwiększenie zainteresowania mediacją pozasądową oraz zagwarantowanie instytucji przedawnienia jego pierwotnych założeń, m.in. utrzymania stabilizacji stosunków prawnych, pewności obrotu prawnego oraz ochrony dłużnika.
Mając na uwadze istotny wpływ projektowanej zmiany na przywrócenie zawezwaniu do próby ugodowej jej pierwotnego celu, czyli zawarcia ugody, przeprowadzono analizę statystyk sądowych dotyczących próby ugodowej i mediacji sądowej na etapie sporządzania
Oceny Skutków Regulacji do projektu.
Projekt modyfikuje również zasady solidarnej odpowiedzialności za zapłatę czynszu i innych opłat osób pełnoletnich, które stale zamieszkują z najemcą.
Potrzeba podjęcia prac legislacyjnych, mających na celu zmianę art. 688.1 k.c., wiąże się z dążeniem do zapewnienia ochrony pełnoletnich zstępnych, pozostających na utrzymaniu rodziców, przez wyłączenie ich odpowiedzialności za zapłatę czynszu i innych należnych opłat z tytułu umowy najmu lokalu mieszkalnego. Obecnie, za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie, przy czym ich odpowiedzialność ogranicza się do wysokości czynszu i innych opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania. Tak określony zakres podmiotowy zastosowania zawartej we wspominanym przepisie normy jest zbyt szeroki, ponieważ nie uwzględnia szczególnych relacji rodzinnych łączących najemcę z pełnoletnimi dziećmi.
Zaproponowane nowe rozwiązanie koresponduje z obowiązującym przepisem art. 4 ust. 61 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1465, ze zm.), w myśl którego z solidarnej odpowiedzialności są zwolnieni pełnoletni zstępni pozostający na utrzymaniu osoby, której to prawo przysługuje. Zasadne jest zatem ujednolicenie sytuacji prawnej wszystkich pełnoletnich osób mieszkających i pozostających jeszcze na utrzymaniu swoich wstępnych.
Za dominujące uznać należy stanowisko wyrażane w doktrynie, zgodnie z którym okres objęty odpowiedzialnością osób stale zamieszkujących z najemcą nie może rozciągać się na zamieszkiwanie w najętym lokalu przed osiągnięciem pełnoletności – w tym okresie odpowiedzialność danej osoby za zapłatę czynszu w ogóle nie powstaje.
Tożsame argumenty należy odnieść do czasu, w którym osoba ta nie była w stanie utrzymać się samodzielnie – uzyskanie możliwości samodzielnego utrzymania nie może powodować powstania zobowiązania do zapłaty zaległego czynszu. Nie ma zatem potrzeby informowania ich o istniejących zaległościach z tego tytułu.
Projektowany przepis art. 688.1 § 1 Kodeksu cywilnego ma mieć zastosowanie do roszczeń powstałych po wejściu w życie nowelizacji. W konsekwencji roszczenia powstałe przed wejściem nowelizacji w życie będą
objęte na dotychczasowych zasadach solidarną odpowiedzialnością pełnoletnich zstępnych także wówczas, gdy pozostają na utrzymaniu rodziców. W wyjątkowych przypadkach dochodzenie od nich takich roszczeń może być jednak uznane za nadużycie prawa (art. 5 Kodeksu cywilnego).
Jednocześnie, wskazać należy, że skierowanie roszczeń wobec pełnoletnich zstępnych zamieszkujących z najemcą pozostaje w wyłącznej kompetencji wierzyciela. Od niego bowiem zależy czy wezwie do uregulowania długu wszystkich współdłużników czy tylko część z nich. Wydaje się również, że każda pełnoletnia osoba jestświadoma konieczności uiszczania czynszu najmu za zajmowany lokal i od chwili, w której jest w stanie obiektywnie partycypować w kosztach utrzymania mieszkania, powinna kontrolować regulowanie tych należności.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
Katarzyna Frydrych
2 września 2021 r.
- Przepis ten stanowi, iż: „Za opłaty ( ) odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu”.
Informację przekazał kol. Albin Piątkowski